İştahsız çocuklar her anne babanın korkulu rüyasıdır. Birçok anne baba çocuklarının gerekenden daha az yemek yediğinden ve besin seçtiğinden şikayetçidir. Anne ve babalar çocuklarının yeterli beslenemediği, yeterli miktarda besin öğesi alınamamasına bağlı hastalanabileceği endişesini yaşamaktadır. Ancak çocuklarınızın az yemesi, besin seçimi yapması her durumda iştahsızlık olarak değerlendirilmemelidir. Çocuklara kapsamlı araştırmalar sonucunda alanında uzman sağlık profesyonelleri tarafından iştahsızlık tanısı konulmalıdır. İştahsızlığın altında yatan sebepler mutlaka araştırılmalıdır. İştahsız çocuklar için önerilere geçmeden önce iştahsızlık nedir sorusunun cevabına hep beraber bakalım.
Bu Yazımızda Neler Var?
İştahsızlık Nedir? İştahsızlığın Belirtileri Nelerdir?
Vücudumuzda salgılanan çeşitli hormonlar neticesinde açlık oluşur. Açlık hissiyatı beyinde bulunan hipotalamusun uyarılmasıyla oluşur. Açlık çeşitli uyaranlar doğrultusunda yeme ihtiyacının hissedilmesi durumudur. İştah ise öğrenilmiş psikolojik yeme ihtiyacı ve isteğidir. Çocuğun ihtiyacı olan yeterli besin ve besin öğelerini almamasına iştahsızlık denir. İştahı somut verilerle derecelendirmek tam manasıyla mümkün değildir. Genellikle iştah az, normal ve çok olmak üzere sınıflandırılmaktadır. Yemek yemeği reddetme iştahsızlık belirtisidir. İştahsızlık belirtisinin altında yatan sekonder durum kesimlikle araştırılmalıdır.
Ebeveynler çocuklarda görülen iştahsızlığa bağlı yetersiz besin alımı durumlarında sağlık profesyonellerine başvurmamaktadır. Ancak ilerleyen dönemlerde iştahsızlığa bağlı büyüme ve gelişmede yavaşlama ya da duraklama, davranışsal değişimler, yutkunmada zorlanma gibi oral-motor bozukluklarına bağlı yutma ve yutkunmada zorlanma gibi sekonder belirtiler ortaya çıktığında sağlık kuruluşuna başvurmaktadır. Çocuklarda iştahsızlık yaşanması durumunda zaman kaybetmeden uzmana başvurulmalıdır.
Çocuklarda İştahsızlığın Nedenleri Nelerdir?
İştahsızlığın en çok karşılaşılan nedenlerinden biri psikolojik durumdur. Aile ortamındaki huzursuzluklar, çocuğun okul ortamında yaşayabileceği uyum problemleri iştahsızlığın birincil nedenlerindendir. Aynı zamanda enfeksiyon varlığı, kulak-burun-boğaz ağrıları; bazı alerjik rahatsızlıklar çocuklarda iştahsızlığa neden olabilmektedir.
İştahsız çocuğa yaklaşım nasıl olmalıdır? İştah Nasıl Açılır?
- Çocuğunuza karşı ısrarcı olmayın; sevmediği besinleri yedirmek için ısrar etmeyin.Israrcı olmanız çocuğunuzun iştahını açmaz. Çocuğunuz besin tüketimini reddediyorsa sevmediği besinleri sunmaya biraz ara verin. 7-10 gün sonrasında reddedilen besini alternatif tariflerle sunmayı deneyin.Örneğin haşlanmış brokoli tüketmeyen çocuğa sevdiği sebzelerin yanında brokoli de içren çorba sunmak gibi.
- Çocuklarınıza sağlıklı bir şey yemiyor, aç kalacak, zayıflayacak korkusuyla abur cubur vermeyin. Abur cubur tüketimi hem besin değeri düşüklüğü hem de sağlıksız kilo kazandırması bakımından son derece zararlıdır. Yemek öncesi ve yemek sonralarında ödül niyetine asla abur cubur tüketmesine izin vermeyin.
- Sabırlı olun.Çocuğunuzu asla kıyaslamayın, tehdit etmeyin. Bırakın o an yemek istemiyorsa yemesin.
- Yemek saatleri belirleyin ve bu saatler dışında atıştırmalık vermeyin. Her gün 3 ana, 2-3 ara öğün aynı saatlerde belirli saat aralarında besin tüketmesini sağlayın. Ana öğünler için yarım saat, ara öğünler içinse maksimum 15dk beklemek yeterlidir. Bir dahaki öğün saatine kadar besin sunmayın.